Tabele porodówki. Mapowanie luk w dyskusji

Kolejny raport Fundacji jest okazją do powtórzenia sakramentalnego stwierdzenia, że śledząc dyskusję prowadzoną w Polsce na temat szeroko rozumianych SZ RP Fundacja, po raz kolejny, wskazuje na prawie zupełny brak posługiwania się miernikami i danymi liczbowymi stanowiącymi podstawę do prezentowanych wniosków i argumentów.

Nic się nie zmienia. Przysłuchując się rozmowom prowadzonym w związku z kierunkami modernizacji, modelem SZ RP, reformą systemu dowodzenia itp., obserwatora zdumiewa kilka rzucających się w oczy pominięć: (1) od ok. 2013 r. w sprawach związanych z SZ RP prawie wcale nie wypowiadają się żołnierze; ani czynni, ani rezerwy;(2) wypowiedzi ekspertów są nieliczne i sprawiające wrażenie omijania logicznych argumentów; (3) najczęściej wypowiadają się politycy, lub urzędnicy z nadania politycznego, z domyślnym brakiem kompetencji do wypowiadania się na tematy z punktu widzenia innego niż polityczny; wypowiedzi polityków są oświadczeniami; nie organizuje się w tym temacie debat ani nawet konferencji prasowych; (4) nie opracowuje się materiałów związanych z danym tematem (są zastępowane właśnie oświadczeniami politycznymi) lub wskazuje się na konieczność utajnienia takich materiałów; (5) uwagę opinii publicznej skupia się na warstwie emocjonalnej, unikając kontekstu technicznego, doktrynalnego, finansowego i innych powszechnie stosowanych mierników; i, najbardziej niepokojące pominięcie, (6) nie przedstawia się alternatyw forsowanych rozwiązań (lub częściej zapowiedzi rozwiązań); nawet w celu porównania, odniesienia lub rozważenia.

Fundacja Ad Arma przedstawia Państwu kolejny raport. Jest on próbą wskazania, jak w podtytule, luk w danych wykorzystywanych podczas dyskusji o modelu SZ RP, w szczególności dyskusji o ich liczebności. W raporcie „Tabele porodówki” autorzy jako cel postawili sobie zredagowanie opracowania ujmującego wybrane zagadnienie w szerokim, rekomendowanym przez Fundację w poprzednim raporcie „Tabele lotnicze”1,okresie 1918-2020. Doświadczenia oraz ambicje zespołu autorskiego wskazują zaproponowany sposób analizowania zagadnień jako optymalny i wykonalny.

Jak poprzednio, analiza uwzględnia (1) oparcie się na danych (w miarę możliwości liczbowych); oraz (2) uwzględnienie kontekstu miejsca i czasu w jakim Polska znajduje się A.D. 2020(przegląd stanu prawnego i programów partii politycznych). Podobnie jak w „Tabelach lotniczych” Fundacja odchodzi od podkreślanego w „Fotoplastykonie” dążenia do opierania się na źródłach historycznych.

Doświadczenie zdobywane podczas przygotowywania kolejnych raportów oraz zgromadzona baza danych pozwalają autorom sprawniej i w większym stopniu wykorzystywać autoryzowane dane np. GUS, SIPRI czy WorldBank. Fundacja podtrzymuje apel, aby różne osoby lub instytucje, najlepiej kompetentne warsztatowo i zawodowo zajęły się konkretnymi, wąskimi tematami poddając je analizie metodą zbliżoną do zastosowane jw tym raporcie. Jeżeli chodzi o drugi element ćwiczenia, tj. uwzględnienie kontekstu miejsca i czasu, to tworząc raport Fundacja postanowiła ułożyć dane w sposób umożliwiający próbę odpowiedzi na podstawowe pytania dotyczące modelu SZ RP, w tym w szczególności ich liczebności. Przedstawiając warianty, wady i zalety, koszty i konsekwencje. Punktem wyjścia są, zapewnię pełne dobrych intencji, różne pomysły dotyczące np. liczny żołnierzy w SZ RP wrzucane do debaty publicznej: 100 tys., 150 tys., 200 tys., 50 tys. WOT, 500 tys. WOT, 5 mln WOT, służba zawodowa, pobór, kontrakty itd. Czyli pomysły, emocje, dobre intencje i wizje. Fundacja podkreśla, że „Tabele” i „Rysunki” to zasadnicze rozdziały Raportu. Dodatkowo w tym raporcie autorzy postanowili dokonać przeglądu (1)dokumentów prawnych regulujących w RP zagadnienia obronności i SZ RP oraz (2) dokumentów programowych partii politycznych mających reprezentację w Sejmie RP IX Kadencji. Pozostałe rozdziały stanowią komentarz Fundacji Ad Arma.

Po przeczytaniu „Tabele” i „Rysunki” każdy sam powinien wyciągnąć wnioski i określić wynikające z nich białe plamy. Korzystając z okazji, Fundacja ponawia, apel do instytucji państwowych o umieszczanie swoich materiałów oraz systematyczne uzupełnianie dostępnych baz danych o dane historyczne i archiwalne. Apel w pierwszej kolejności kierowanych jest do Sejmu RP, GUS, MON i NIK oraz ośrodków akademickich. Raport jest działaniem autorskim Fundacji. Został opracowany przy pełnej świadomości ograniczeń nielicznego zespołu, który poświęcił swój czas na pracę z nim związaną. Stanowi niedoskonałą próbę wykorzystania dostępnych, jawnych danych w celu opracowania zestawień mogących być podstawą do analizy obszaru. Raport powstał z inicjatywy własnej Fundacji i ze środków własnych. Autorzy dziękują wszystkim, którzy przyczynili się do powstania Raportu, zarówno poprzez bezpośrednie zaangażowanie jak również poprzez wsparcie Fundacji, a w szczególności przez wsparcie finansowe. Darczyńcy Fundacji są prawdziwymi współautorami tego raportu.

Krobia, czerwiec 2020 r.